Rèn luyện phát âm cho học sinh ESL là một việc rất khó khăn.
Tuy bình thường việc luyện phát âm có thể khó đối với một vài học sinh nhưng đây là một trong những thử thách lớn nhất mà mọi học sinh phải trải qua. Một khi học sinh nhỏ tuổi bắt đầu chú ý thì các em sẽ dễ dàng nhận ra rằng tiếng Anh tạo cảm giác và phát âm khác so với tiếng mẹ đẻ của các em khi còn bé. Thật đáng yêu khi thấy các bé bắt chước cách giáo viên phát âm từ mới. Ở độ tuổi lên 8, lên 9, các em bắt đầu nhận thấy rõ ràng hơn về sự khác biệt khi phát âm các vật khác nhau. Điều này chứng tỏ rằng đây là độ tuổi tốt để bắt đầu rèn luyện phát âm của học sinh. Chúng ta biết rằng phát âm sai sẽ ảnh hưởng đến cả bốn kỹ năng. Vì vậy, việc học nói chung sẽ bị ảnh hưởng.
Ba Vấn Đề của Việc Phát Âm Sai
1. Kĩ năng nói
Rất khó để học sinh nói lưu loát nếu các em đang gặp khó khăn trong việc phát âm một số âm nhất định hoặc một cụm từ ngắn. Hậu quả đáng tiếc cho việc này là người học sẽ né tránh từ vựng hay cấu trúc ngữ pháp mà họ gặp khó khăn trong việc phát âm chúng. Từ đó, giáo viên thường sẽ cho rằng những “lỗ hổng” trong việc phát âm thành những lỗ hổng trong kiến thức hay hiểu biết của người học.
2. Khả năng nghe hiểu
Kỹ năng nghe sẽ đặc biệt khó đối với những học sinh gặp khó khăn với phát âm. Bởi vì các em không thể nhận ra được các âm hay các từ đang được nói và dẫn đến khó khăn trong việc nghe hiểu. Đồng thời, vì các em phải tập trung cao độ để nghe nên các em dễ cảm thấy choáng ngợp và một lần nữa sẽ ảnh hưởng đến việc hiểu được những gì đang nghe. Thông thường khi giáo viên phát hiện vấn đề về kỹ năng nghe thì giải pháp được dùng là sẽ cho thêm nhiều bài nghe hơn nữa. Tuy nhiên, chúng ta cần phải xem xét điều gì đã khiến cho các em không thể nghe hiểu được. Sau tất cả, có lẽ những gì cần được chú ý nhất đó chính là phát âm.
3. Kỹ năng đọc và viết
Phát âm sai có thể tác động xấu đến kỹ năng đọc và viết. Khi học sinh tiếp xúc với kỹ năng viết, các em có thể viết nhầm “where” thay vì là “were”. Khả năng đọc hiểu có thể bị ảnh hưởng khi mà phát âm từ sai có thể dẫn đến việc học sinh nhầm lẫn từ với nghĩa của chúng.
Những Bí Quyết Hay và Cách Thú Vị để Dạy Phát Âm cho Người học nhỏ tuổi.
1. Hãy chắc chắn làm nhiều bài tập phát âm nhất có thể nếu trong sách giáo khoa của bạn. Bạn phải đảm bảo rằng mình sẽ thêm nhiều hoạt động luyện tập phát âm trong giáo án của mình. Chúng rất là quan trọng. Mặt khác, nếu bài tập không có liên quan đến học sinh thì bạn không cần bỏ nhiều thời gian cho chúng.
2. Bài tập phát âm nên được tích hợp vào các bài học bình thường. Đây đáng lẽ phải nằm trong chương trình học, giống như việc học từ vựng mới hoặc học một cấu trúc mới. Chắc chắn rằng bạn tập trung vào nhấn câu và ngữ điệu.
3. Học sinh cần phải học được sự chính xác chứ không phải hoàn hảo. Khăng khăng sự hoàn hảo sẽ chỉ làm cho học sinh thêm phiền não và mất dần hứng thú học. Đơn giản hãy cho các em thấy phát âm chuẩn thì quan trọng như thế nào. Dễ hiểu là mục tiêu chính cho học sinh và có thể đạt được kể cả khi có giọng không phải bản địa.
Hãy dùng Bảng phiên âm
Sự thật là nhiều giáo viên ngại sử dụng bảng phiên âm. Một số người cảm thấy nó quá khó để cho học sinh có thể tiếp thu. Một số khác cho rằng học sinh họ sẽ không chịu học các biểu tượng phiên âm trong lớp. Còn một số giáo viên khác thì cảm thấy không thoải mái khi dạy bảng này. Sự thật thì dùng bảng phiên âm trong khi luyện phát âm có thể giúp ích nhiều hơn so với giáo viên tưởng tượng. Bảng này có thể dùng bằng nhiều cách khác nhau nhưng cho dù bạn chọn cách nào đi chăng nữa thì lợi ích mà nó đem lại đều giống nhau. Điều này đưa ra một tiêu chuẩn để dạy và học phát âm. Và cung cấp một công cụ hữu ích cho giáo viên trong việc giảng dạy phát âm và sửa lỗi. Thêm vào đó, nó giúp học sinh có thể sử dụng từ điển tốt hơn. Ngoài ra, có rất nhiều cách thú vị để sử dụng bảng phiên âm trong lớp.
Cuộc đua bắt đầu!
Hoạt động này phù hợp cho việc ôn lại các âm vị. Đầu tiên, chia học sinh thành các nhóm. Trên sàn nhà hãy xếp những tấm thẻ với những âm vị khác nhau. Sau đó đứng ở đằng trước và cầm hai tấm thẻ, với một từ trên đó. Học sinh đầu tiên của mỗi nhóm sẽ chọn một thẻ trên sàn nhà với âm vị có trong từ đang được người giáo viên đưa lên. Nếu chính xác thì nhóm đó sẽ được giữ tấm thẻ từ vựng đó, còn sai thì giáo viên sẽ giữ tấm thẻ từ vựng đó lại. Mỗi học sinh của một nhóm sẽ có cơ hội để chọn một âm vị trong những từ vựng mà giáo viên đưa lên. Khi cả lớp đã lên hết, nhóm có nhiều thẻ từ vựng nhất sẽ chiến thắng.
Bingo Âm vị
Trên một tờ bingo hãy viết những từ vựng trên những ô khác nhau. Chắc chắn rằng những tờ bingo khác nhau. Đặt những âm vị trên những tấm thẻ riêng biệt trong một chiếc túi. Sau đó bạn chọn từ chiếc túi và cho học sinh thấy chiếc thẻ với âm vị trên đó. Học sinh phải nhìn vào tờ bingo của các em và xem thử mình có từ nào chứa âm vị đó không.
Trò chơi thì thầm
Cho học sinh của bạn ngồi thành vòng tròn và cho một trong các em thấy một âm vị đồng thời cũng nói thầm vào tai của em học sinh đó. Học sinh đó tiếp tục nói thầm từ đó với bạn ngồi kế bên mình. Âm vị đó sẽ được truyền xung quanh lớp từ em này đến em kia. Nếu phát âm cuối cùng đúng, thì tất cả học sinh nhận được một điểm còn sai thì giáo viên nhận được một điểm.
Đừng làm việc phát âm khó hơn bản chất của nó
Bạn phải đảm bảo rằng khi rèn luyện phát âm cho học sinh ESL của bạn thì bạn phải giúp chúng tận hưởng quá trình rèn luyện đó. Như mọi khi, khi rèn luyện các lĩnh vực đầy thử thách của việc học thì người giáo viên phải giàu trí tưởng tượng và tìm ra cách tốt nhất để thúc đẩy các em học. Học sinh của bạn sẽ ghi nhớ tốt hơn nếu các em cảm thấy vui vẻ.
Tham khảo các khóa học tại đây.
Lược dịch từ Busy Teacher bởi Lan Vy.