Hầu hết mỗi quốc gia trên thế giới đều có những câu chuyện ngụ ngôn trong kho tàng văn học. Đó là những câu chuyện ngắn mượn hình ảnh loài vật, thế lực thiên nhiên hoặc cây cỏ và đồ vật nhằm giáo huấn con người những bài học về cuộc sống.
Bên cạnh các giá trị nhân văn, truyện ngụ ngôn còn là công cụ hữu ích trong các lớp học tiếng anh bởi tính dễ hiểu và thu hút người đọc ở bất kỳ nền văn hóa nào. Dưới đây là những hoạt động bạn có thể dùng truyện ngụ ngôn cho lớp học tiếng anh của mình.
Truyện ngụ ngôn về con vật
Một đặc trưng của truyện ngụ ngôn là nhân hóa loài vật. Dựa trên các đặc điểm tiêu biểu của các loài vật để miêu tả con người. Ví dụ như cáo ranh mãnh, sư tử dũng cảm. Trước khi đọc bất kỳ truyện ngụ ngôn nào, hãy cho cả lớp suy nghĩ danh sách các con vật và đặc điểm tiêu biểu của chúng. Hãy khuyến khích các em để ý đến những đặc điểm đó có phù hợp với văn hóa nước mình không. Bạn có thể cho các em nói về những loài vật cụ thể nào đó trong câu chuyện sẽ được đọc.
Yêu cầu mỗi em chọn ra một con vật thể hiện đúng nhất tính cách của mình. Sau đó bạn hãy cho các em miêu tả con vật đó.
Bài học đạo đức
Bởi vì mục đích của truyện ngụ ngôn là mang đến cho người đọc những giá trị đạo đức, những điều hay lẽ phải, bạn hãy cho các em bắt đầu hoạt động này bằng cách nói về ý nghĩa của việc cho lời khuyên. Cả lớp sẽ thảo luận theo nhóm từ 3 đến 4 người. Các em sẽ trả lời những câu hỏi như: Em cần lời khuyên trong những tình huống nào? Những lúc nào em không muốn nhận lời khuyên từ ai đó? Em sẽ làm gì nếu như em muốn cho bạn mình lời khuyên nhưng bạn ấy lại không muốn nghe? Làm thế nào để em trình bày ý kiến mà không cần phải đưa ra lời khuyên?
Vag bạn hãy giải thích cho cả lớp đạo đức tức là đạo lý hay lời khuyên đúng đắn.
Hãy cho cả lớp suy nghĩ về những câu chuyện mà mình đã đọc, đã nghe có giá trị đạo đức và đưa ra lời khuyên. Sau đó viết lên bảng danh sách những câu chuyện đó. Bạn sẽ chia lớp thành các nhóm nhỏ để các em ghi ra những bài học mà mình đã học được từ những câu chuyện được liệt kê trên bảng. Đây là cơ hội tốt để bạn giới thiệu cho cả lớp khái niệm “Proverb” (châm ngôn/ tục ngữ) vì chúng thường là những đạo lý bắt nguồn từ các câu chuyện ngụ ngôn.
Câu chuyện cổ điển
Một câu chuyện mà hầu như học sinh nào cũng biết đó là câu chuyện rùa và thỏ.
Trong câu chuyện, thỏ quá tự tin vào khả năng của mình nên đã có những lựa chọn sai. Kết quả là rùa đã về đích trước. Bạn hãy đọc câu chuyện 2 lần cho các em nghe. Sau đó, hãy đặt những câu hỏi như: Trong truyện có những nhân vật nào? Chuyện gì đã xảy ra? Câu chuyện kết thúc thế nào? Bài học muốn gửi gắm qua câu chuyện là gì?
Sau đó bạn hãy cho các em có cơ hội để kể lại câu chuyện. Hãy sắp xếp ghế trong lớp thành vòng tròn. Bắt đầu câu chuyện bằng cách nói 1 câu. Các học sinh khác sẽ tiếp tục nói mỗi người 1 câu cho đến khi đi hết vòng tròn.
Bạn cũng có thể hỏi học sinh về cảm nhận của nhân vật. Su đó, hãy yêu cầu cả lớp thể hiện cảm xúc ấy qua khuôn mặt.
Sau khi kết thúc câu chuyện, bạn hãy cho học sinh biết người Hy Lạp cổ xưa đã kể những câu chuyện, vở kịch này ở các nhà hát. Những diễn viên đã dùng mặt nạ cười hoặc buồn để mô tả cảm xúc của nhân vật.
Lúc này bạn hãy cho cả lớp có cơ hội làm mặt nạ để kể lại câu chuyện. Bạn hãy cho mỗi em 2 đĩa giấy và 2 que kem gỗ. Cho các em trang trí mặt nạ của mình: một mặt nạ vui và mặt nạ còn lại buồn.
Sau khi các em hoàn thành, bạn sẽ cho các em ngồi thành vòng tròn và bắt đầu kể lại chuyện. Lần này thay vì các em biểu cảm qua khuôn mặt, học sinh sẽ dùng mặt nạ để thể hiện.
Quan điểm thời hiện đại
Mặc dù những giá trị đạo đức của truyện ngụ ngôn được mọi người chấp nhận, nhưng đối với thời hiện đại, sẽ có những quan điểm không còn phù hợp nữa.
Hãy chia lớp học thành các nhóm gồm 5 người, và mỗi nhóm sẽ phụ trách một câu chuyện. Bạn có thể tìm ra vô số mẫu truyện trên mạng. Hãy cho mỗi nhóm đọc câu chuyện của mình và thảo luận rằng câu chuyện có thể thay đổi như thế nào cho phù hợp với bối cảnh hiện nay. Học sinh có thể viết lại câu chuyện với cách nhìn thời hiện đại. Sau đó, các nhóm sẽ thuyết trình về câu chuyện gốc và câu chuyện hiện đại. Học sinh có thể làm tiểu phẩm. Cả lớp sẽ cùng nhau tìm ra giá trị đạo đức của câu chuyện qua 2 phiên bản. Sau đó, cùng nhau so sánh điểm giống và khác nhau của hai phiên bản và bình chọn phiên bản nào hay hơn.
Thanh Tuyền lược dịch từ Busy Teacher
Tham khảo về các khóa học TESOL tại đây.
