Việc dạy kỹ năng tư duy phản biện được đánh giá là rất quan trọng đối với học sinh ở mọi lứa tuổi. Kỹ năng tư duy phản biện là một yếu tố ngày càng quan trọng trong giáo dục tiểu học, nhưng để dạy kỹ năng này sao cho hiệu quả thì vẫn còn là một thách thức đối với giáo viên tiểu học. Vì vậy, bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn từ định nghĩa đến cách kết hợp kỹ năng này vào các bài học hàng ngày.
Tư duy phản biện là gì?
Tư duy phản biện là khả năng tưởng tượng, áp dụng, phân tích, tổng hợp và đánh giá các thông tin. Tư duy phản biện khuyến khích học sinh kết nối các khái niệm với nhau, giải quyết vấn đề, suy nghĩ sáng tạo và áp dụng kiến thức theo những cách mới.
Mặc dù mọi người thường lầm tưởng rằng các kỹ năng tư duy phản biện chỉ áp dụng cho các môn học như khoa học và toán học, nhưng thực tế là những kỹ năng này – dựa trên việc đánh giá và áp dụng kiến thức – không chỉ quan trọng để thành công trong các lĩnh vực cụ thể mà còn cả cuộc sống hàng ngày.
Sau đây là các phương pháp dạy kỹ năng tư duy phản biện mà giáo viên có thể tham khảo.
1. Đặt câu hỏi
Giáo viên nên đặt câu hỏi, đặc biệt là câu hỏi mở, cách này giúp học sinh tiểu học có cơ hội áp dụng những gì đã học và phát triển dựa trên kiến thức trước đó. Cách này cũng cho phép học sinh giải quyết vấn đề và rèn luyện khả năng ứng biến và quyết định nhanh chóng, đồng thời giúp trẻ thêm tự tin bằng cách tạo cơ hội cho học sinh thể hiện bản thân trước bạn bè.
2. Khuyến khích học sinh ra quyết định
Vì phần lớn việc dạy kỹ năng tư duy phản biện xoay quanh việc áp dụng kiến thức và đánh giá các giải pháp, giáo viên tiểu học nên khuyến khích học sinh tự đưa ra quyết định càng nhiều càng tốt. Điều này giúp học sinh áp dụng những gì các em đã học vào các tình huống khác nhau, biết cách cân nhắc ưu và nhược điểm của từng giải pháp, sau đó quyết định giải pháp nào phù hợp nhất.
3. Làm việc theo nhóm
Các dự án và thảo luận nhóm là một phương pháp tuyệt vời khác để giáo viên tiểu học khuyến khích học sinh rèn luyện các kỹ năng tư duy phản biện.
Học tập theo nhóm không chỉ giúp học sinh chia sẻ suy nghĩ với các bạn cùng lớp mà nó còn mở rộng tư duy và thế giới quan của các em. Vì khi làm việc với các bạn, các em sẽ được tiếp cận với những quan điểm khác nhau, từ đó giúp các em hiểu rằng không có cách nào đúng nhất để tiếp cận một vấn đề.
4. Kết hợp các quan điểm khác nhau
Một số bài tập tư duy phản biện tốt nhất cho học sinh tiểu học liên quan đến việc khám phá một khái niệm từ nhiều khía cạnh. Chiến thuật này không chỉ chứng minh rằng một ý tưởng nên được đánh giá từ nhiều quan điểm khác nhau trước khi đi đến quyết định cuối cùng mà nó còn cho học sinh có cơ hội chia sẻ quan điểm của riêng mình trong khi lắng nghe và học hỏi từ những người khác.
5. Kết nối các ý tưởng
Kết nối các ý tưởng là chìa khóa để dạy tư duy phản biện. Ví dụ, giáo viên tiểu học có thể hỏi học sinh xem các em có biết ai phải bắt xe buýt đi làm không, và nếu có thì tại sao người đó cũng cần phải xem qua lịch trình của phương tiện khác. Những câu hỏi như thế này giúp trẻ xem xét các tình huống khác nhau (chẳng hạn như xe buýt tới trễ) và các giải pháp tiềm năng (thay vào đó đi tàu). Cách này giúp trẻ áp dụng kiến thức trước đó vào các bối cảnh mới.
6. Truyền cảm hứng sáng tạo cho trẻ
Trí tưởng tượng là chìa khóa để dạy tư duy phản biện ở trường tiểu học. Giáo viên nên tìm ra những cách mới để học sinh sử dụng thông tin để tạo ra một cái gì đó mới. Các dự án liên quan đến lĩnh vực nghệ thuật là một cách tuyệt vời để thực hiện. Học sinh cũng có thể tạo ra phát minh, viết một câu chuyện hoặc bài thơ, tạo ra một trò chơi hoặc hát.
7. Brainstorm
Phương pháp Brainstorming là một buổi trao đổi nhóm nhằm tìm ra nhiều ý tưởng sáng tạo cho cùng một vấn đề. Đây là một phương pháp học tập tuyệt vời. Đây cũng là một bài tập tư duy phản biện tuyệt vời, đặc biệt khi được kết hợp với hình ảnh giúp các cuộc thảo luận trong lớp học trở nên sống động.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về khóa học TESOL thì hãy liên hệ với trung tâm của chúng tôi qua đường link horizonedu.vn nhé!
Xuân Nguyên lược dịch từ https://www.waldenu.edu/online-bachelors-programs/bs-in-elementary-education/resource/seven-ways-to-teach-critical-thinking-in-elementary-education
