Bạn thường nghĩ đến điều gì khi nghe thấy cụm từ “tranh luận”?
Các buổi tranh luận trực tuyến, tranh luận bầu cử hay… tranh luận giữa học sinh tại lớp học?
Nếu bạn còn cảm thấy xa lạ với phương pháp học tập thú vị này, tôi sẽ sớm nói rõ hơn ngay sau đây!
Hãy tin tôi. Tôi đã tổ chức tranh luận tại lớp học một vài lần; và tôi sẽ chia sẻ những kinh nghiệm, cũng như những mẹo nhỏ về phương pháp này cho các bạn.

1. Một cuộc tranh luận tại lớp học sẽ giống như thế nào?
Tranh luận là một hoạt động trong đó 2 đội chơi sẽ lần lượt nêu ý kiến của mình về một vấn đề nhất định để làm rõ quan điểm của mình; cũng như phản bác lại ý kiến của đội đối thủ.
Các buổi tranh luận ở lớp học ESL có thể xoay quanh một đề tài nhất định nào đó mới được giảng dạy, để nhằm mục đích củng cố kỹ năng kiến thức, từ vựng; cũng như khả năng tư duy phản biện ở học sinh.
Nên thành lập một đội ngũ giám khảo gồm 3-4 học sinh để đánh giá toàn bộ quá trình; và chấm điểm cho mỗi đội dựa trên các tiêu chí nhất định. Ban giám khảo – không phải giáo viên – là những người sẽ quyết định đội chơi chiến thắng. Nói cách khác, giáo viên sẽ đóng vai trò như người điều phối; nhờ đó giúp học sinh cảm thấy tự chủ, thoải mái hơn trong quá trình tranh luận. Các em cũng sẽ trở nên trách nhiệm hơn trong việc tuân thủ luật chơi và hướng dẫn.

2. Tại sao phải tổ chức hoạt động tranh luận trong lớp học ESL.
Tranh luận giúp học sinh cảm thấy bị thách thức và giúp các em trở nên hào hứng hơn khi học ngoại ngữ. Chính vì vậy… tại sao không kết hợp phương pháp này vào lớp học để giúp lớp học thú vị hơn?
Là một giáo viên, chắc hẳn bạn đã quá quen với việc sử dụng các loại phim ảnh, trò chơi, các hoạt động luyện nghe để giúp lớp học thú vị hơn; tuy nhiên, tranh luận trong lớp học là một hoạt động mang lại nhiều lợi ích kết hợp; giúp học sinh cải thiện ngôn ngữ cũng như các kỹ năng liên quan.
Nhưng có thể tổ chức tranh luận cho học sinh ở trình độ cơ bản hoặc trung cấp được không? Đánh giá dựa trên trải nghiệm của bản thân trong quá trình giảng dạy tiếng anh cho thanh thiếu niên, tôi có thể bảo đảm rằng hoạt động này có thể giúp lớp học sôi động hơn thậm chí là với những học sinh nhỏ tuổi và ít kinh nghiệm. Nó cũng giúp khuyến khích học sinh sử dụng tiếng anh một cách tự nhiên và trực tiếp hơn. Tuy nhiên, quyết định kết hợp thêm hoạt động tranh luận vào giảng dạy ở những lớp ở trình độ thấp hơn hay không là tùy thuộc ở bạn. Sau cùng, bạn là người biết rõ nhất nhu cầu của học sinh, cũng như điểm yếu và hạn chế của các em.
Áp dụng phương pháp
Khi tôi bắt đầu sử dụng phương pháp này trong lớp học, tôi đã nghĩ rằng nó chỉ phù hợp cho những học sinh ở trình độ cao hơn, vì tôi nghĩ rằng những học sinh này có thể sử dụng nhiều cấu trúc câu để có thể tranh luận dễ dàng hơn.
Nhưng cũng phải thành thật rằng tôi đã tổ chức tranh luận ở một vài lớp học ở trình độ sơ cấp; và kết quả nhận lại không như tôi mong đợi . Trong quá trình tranh luận, nhiều học sinh cảm thấy bị quá tải và không hứng thú khi tham gia tranh luận. Nhưng lý do các em không hứng thú là gì, có phải là do các em không thích hoạt động tranh luận hay không?
Về sau, tôi đã nhận ra rằng những chủ đề tranh luận dễ hơn có thể được sử dụng cho học sinh trình độ thấp hơn. Ví dụ, bạn có thể cho các em tranh luận xem ca khúc nhạc pop nào hay hơn; môn học nào thú vị hơn hay ai là người yêu thương mẹ của mình nhiều hơn và tại sao.
Ngoài ra, thanh thiếu niên và người lớn thường nhận thấy hoạt động này vô cùng thách thức, họ cảm thấy được thúc đẩy khi được sử dụng tiếng anh như một phương tiện để giao tiếp. Tính chất thú vị của các cuộc tranh luận cũng giúp cho quá trình học tập vui nhộn hơn.

3. Kỹ năng ngôn ngữ nào sẽ được cải thiện khi tranh biện.
Chắc chắn kỹ năng nghe sẽ được cải thiện thông qua hoạt động này. Học sinh sẽ học được cách cải thiện khả năng nói bằng cách sử dụng những cụm từ và cấu trúc phù hợp, cũng như bằng cách sử dụng ngôn ngữ tranh luận.
Thành viên các đội sẽ sớm nhận ra rằng họ không thể thuyết phục ban giám khảo khi lúc nào cũng chỉ sử dụng những cụm từ đơn giản và lặp lại như ( “I think,” “I believe”). Các em phải sử dụng ngôn ngữ phức tạp hơn bằng cách học chúng.
Kỹ năng nghe
Kỹ năng nghe cũng được cải thiện rất nhiều vì thành viên các đội và ban giám khảo sẽ phải lắng nghe để hiểu đại ý bài tranh luận, bất kể giọng hay ngữ điệu của người nói như thế nào. Họ nên tập trung cao độ để có thể thu thập thông tin để phản biện lại.
Kỹ năng viết
Kỹ năng viết được củng cố khi các thành viên trong nhóm; và ban giám khảo được yêu cầu ghi chú và viết lập luận của họ vào các bảng tính cho sẵn (nếu bạn yêu cầu). Hơn nữa, bạn có thể yêu cầu họ viết bài luận như một bài tập tiếp theo dựa trên chủ đề mà họ đã tranh luận. Đừng quên hoạt động này. Nếu bạn muốn chuẩn bị cho học sinh trong một kỳ thi ngoại ngữ nào đó, là kỳ thi mà kỹ năng viết luận được cho là quan trọng — cả kỹ thuật ghi chú và viết luận đều có thể nâng cao kỹ năng và sự tự tin của học sinh.
Kỹ năng đọc
Kỹ năng đọc có thể được nâng cao trong khi học sinh chuẩn bị lập luận bằng cách đọc các bài báo và trang web và học cách đánh giá các nguồn này.
Theo ý kiến của tôi, tư duy phản biện ngôn ngữ được nâng cao hơn bất kỳ kỹ năng nào khác thông qua quá trình tranh luận. Mỗi bước của hoạt động này đều khuyến khích học sinh trở thành người có tư duy phản biện, biết kết nối các điểm lại với nhau một cách logic; và có thể thể hiện ý tưởng của mình một cách rõ ràng. Học sinh cũng cần phải chú ý lắng nghe những lỗ hổng trong suy nghĩ của người khác. Điều này sẽ hỗ trợ các em trong mọi lĩnh vực ngôn ngữ và cuộc sống, từ làm bài kiểm tra đến đảm bảo một công việc mới.
4. Làm sao để hoạt động tranh luận diễn ra thật trôi chảy.
Trước khi bắt đầu tổ chức tranh luận trong lớp học, bạn cần phải nhớ những điều sau đây:
Bạn không nên xem nhẹ các cuộc tranh luận. Đây không chỉ là một hoạt động để lấp đầy khoảng trống. Bạn không thể cứ ung dung ngồi và để học sinh tự tranh luận mà không đưa ra bất kỳ hướng dẫn nào. Đây là một hoạt động đòi hỏi sự chuẩn bị tốt và lên kế hoạch tốt. Các đội tranh luận phải tuân theo thời gian giới hạn và những quy định đã được đặt ra. Khi thời gian được quy định sẵn thì những học sinh nhút nhát sẽ cảm thấy bớt lo lắng hơn (À, mình chỉ cần phải nói một phút thôi!); và giữ cho những học sinh hoạt náo không lấn chiếm quá nhiều thời gian. Luật lệ sẽ giữ công bằng cho mọi người.
Đạo cụ luôn là một điểm cộng! Bạn cần một số vật liệu rẻ tiền để mang lại cho toàn bộ quá trình những điều thú vị; nói cách khác, hoạt động này rất có hiệu quả về kinh tế.
Đây có thể trở thành một hoạt động ngoại khóa. Ngoài ra, bạn có thể bắt đầu một câu lạc bộ hùng biện tiếng Anh sau giờ học, thay vì cố gắng nhét mọi thứ vào giờ học trên lớp. Điều này cũng giúp học sinh ESL có cơ hội thực hành với những học sinh nói tiếng Anh.

Bây giờ hãy xem những cuộc tranh luận được thực hiện từng bước như thế nào nhé!
Đầu tiên, bạn cần tìm một chủ đề mà học sinh của bạn cảm thấy hứng thú; và có thể tranh luận. Ví dụ, chủ đề tranh luận có thể chỉ đơn giản là “sách giấy và ebook”; hoặc phức tạp như “Có nên sử dụng động vật trong thử nghiệm thuốc hay không?”
Sau đó, hãy yêu cầu học sinh lập thành các đội. Các em nên được trao quyền lựa chọn đồng đội của mình, hoặc chia nhóm dựa trên mức độ đồng tình của các em với vấn đề thông qua hình thức giơ tay. Bạn cũng có thể chia đội một cách ngẫu nhiên. Và đừng quên lập một ban giám khảo nữa nhé!
Giúp học sinh nghiên cứu đề tài tranh luận; và chuẩn bị những kiến thức liên quan ở nhà hoặc ở thư viện trường. Một bài tập về nhà hay mà bạn có thể giao cho học sinh là chuẩn bị trước về đề tài tranh luận ở nhà. Kỹ năng đọc của các em sẽ được cải thiện tốt nhất khi các em đọc văn bản tiếng Anh; học từ vựng mới và đánh giá nguồn của bài viết. Có lẽ bạn cũng nên xem qua những trang web cung cấp thông tin về những kỹ năng mà học sinh của bạn có thể sử dụng để đánh giá các nguồn thông tin trước khi tranh luận.
Vào ngày tranh luận:
Học sinh sẽ ngồi theo nhóm: Đội ủng hộ và đội phản đối đề tài. Một cụm từ thông thường có thể dùng để bắt đầu cuộc tranh luận là: “This house believes that…” (Đội này tin rằng…). Ví dụ, “Đội này tin rằng không nên sử dụng động vật để thử nghiệm thuốc.”
Khi đã vào vị trí, thành viên trong nhóm sẽ chọn một người tranh luận chính, là người sẽ giới thiệu; cũng như kết thúc bài tranh luận, hoặc các em cũng có thể quyết định thay phiên phát biểu.
Tất cả thành viên trong đội đều cần có tài liệu riêng (handout, bản luật chơi, bảng phản đối). Cũng tương tự, giám khảo sẽ ngồi trên bàn của họ với những dụng cụ cần thiết như (đồng hồ, chuông, bảng tên, bản luật chơi, nội dung chấm điểm).
Tôi phải nhấn mạnh rằng quy mô lớp học rất quan trọng; Rõ ràng, khi bạn có một lớp 30 học sinh, mọi thứ sẽ khác nhiều so với lớp học gồm 10 học sinh. Nhưng cũng đừng quá lo lắng. Trên thực tế, tôi đã tổ chức những cuộc tranh luận thành công trong một lớp 27 học sinh; và một cuộc tranh luận không mấy thú vị trong một lớp gồm 12 học sinh.
Trong một lớp học quy mô lớn, mọi thứ cần được tổ chức cẩn thận hơn. Có thể có 4 đội nhỏ hơn thay vì hai đội, và thời gian tranh luận của mỗi đội nên được giảm xuống.
Phạm Hằng lược dịch từ fluentu.com
Tham khảo về các khóa học TESOL tại đây.