Hãy tưởng tượng bạn đang giải thích về gương cầu lồi và gương cầu lõm trong lớp học thì đột nhiên một cánh tay giơ lên. Bạn miễn cưỡng dừng lại và tức tối trả lời, “Rohan, hãy đợi thầy giải thích hết chương này rồi hãy đặt câu hỏi.” Cánh tay hạ xuống và đến cuối buổi học cũng không thấy giơ lên lại.
Bạn cảm thấy có lỗi nhưng những câu hỏi như thế này có thể khiến bạn trật hướng bài giảng của mình, đó là phải dạy 40 lớp gồm 9 học sinh về gương cầu lồi và gương cầu lõm. Những câu hỏi trong giờ học thường để lại ấn tượng xấu với giáo viên, thứ nhất là vì khi có quá nhiều câu hỏi được đưa ra, giáo viên sẽ cảm thấy khó chịu; thứ hai, chúng buộc giáo viên phải suy nghĩ để tìm ra câu trả lời.
Là một giáo viên, bạn cần phải nhận ra những giá trị mà việc đặt câu hỏi trong lớp học mang lại. Một học sinh hay hỏi là một học sinh thật sự học.
Sau đây là 7 lý do tại sao đặt câu hỏi trong lớp học là một việc tốt; và tại sao bạn phải khuyến khích học sinh của mình đặt câu hỏi.
1. Đặt câu hỏi trong lớp giúp phá tan sự nhàm chán của lớp học
Lớp học sẽ còn gì thú vị nữa nếu bạn là người duy nhất nói? Những câu hỏi có khả năng phá tan sự im lặng của lớp học; dù chúng được đặt ra bởi bạn hay bởi học sinh. Nếu bạn hỏi học sinh một câu hỏi, bạn có thể biết được rằng liệu học sinh của bạn có tiếp thu được những kiến thức mà bạn cố truyền tải trong vòng 20 phút trước đó hay không. Nếu học sinh của bạn đặt câu hỏi, bạn sẽ biết rằng học sinh của bạn quan tâm đến bài giảng.
2. Câu hỏi này kéo theo câu hỏi khác
Dù ai là người đặt câu hỏi đi chăng nữa, học sinh hay giáo viên, thì từ một câu hỏi, nhiều câu hỏi khác sẽ được gợi ra. Đôi khi những câu hỏi này sẽ dẫn đến kiến thức của bài giảng tiếp theo trong kế hoạch giảng dạy của bạn, điều này thì rất tốt. Những câu hỏi này cũng có thể gợi ra những kiến thức mà học sinh chưa từng được nghe đến. Dù là theo hướng nào thì cũng không mang lại ảnh hưởng tiêu cực nào. Trong trường hợp bạn cảm thấy những câu hỏi này đưa học sinh đi quá xa khỏi bài học, bạn có thể ghi chú lại và trả lời ở cuối bài giảng.
3. Những câu hỏi khiến học sinh phải suy nghĩ
Nếu bạn muốn tìm hiểu xem học sinh của bạn hiểu bài đến đâu, thay vì hỏi cả lớp một câu hỏi và nhận lại những cái gật đầu đồng thanh, hãy hỏi một câu hỏi và đợi một vài phút. Sau khi bạn cho cả lớp suy nghĩ, hãy gọi một học sinh để trả lời câu hỏi. Bằng cách này, tất cả học sinh ít nhất cũng đã suy nghĩ được một câu hỏi cho chính mình; thậm chí là nếu họ không phải đứng lên trả lời thì họ cũng đã nỗ lực suy nghĩ về câu trả lời cho vấn đề.
4. Câu hỏi giúp học sinh học
Việc học và những câu hỏi thường gắn liền với nhau. Học mà không đặt câu hỏi nào thì không phải là học; mà chỉ đơn giản là quá trình tiếp nhận thông tin. Khi một học sinh đặt câu hỏi; điều này thể hiện học sinh đó muốn tìm hiểu thêm về chủ đề đang học. Hỏi một câu hỏi là cách để một đứa trẻ phát triển khả năng tư duy phản biện; và đưa ra quyết định. Khi học sinh đặt những câu hỏi; điều này thể hiện rằng các em đã suy nghĩ ra ngoài những thông tin được cung cấp trong giáo trình. Khi bạn hỏi học sinh một câu hỏi; thật ra bạn đang kích thích sự quan tâm của họ trong bài giảng; và từ đó khuyến khích họ học thêm.
5. Giúp tăng hứng thú của học sinh trong lớp học
Dạy học không phải là quá trình một chiều; trong đó bạn nói và học sinh nghe một cách thụ động. Một giáo viên giỏi biết rằng việc học chỉ xảy ra khi cả giáo viên; và học sinh tham gia vào bài giảng một cách chủ động. Đặt câu hỏi (những câu hỏi phù hợp) giúp học sinh tham gia tích cực hơn vào bài giảng; thay vì chỉ ngồi nghe.
6. Những câu hỏi là dấu hiệu của sự hứng thú
Đôi khi những câu hỏi có thể khiến bạn khó chịu. Nhưng trước khi bạn phê bình các em, hãy đánh giá cao là câu hỏi được đặt ra. Câu hỏi chính là sự thể hiện trí tò mò và hứng thú của học sinh về bài giảng. Nếu câu hỏi không liên quan đến bài giảng, hãy nhẹ nhàng lái sang một chủ đề khác.
7. Những câu hỏi của học sinh sẽ giúp bạn trở thành một giáo viên giỏi hơn
Nhiều câu hỏi của học sinh có thể khiến bạn cảm thấy ngỡ ngàng; vì không có giáo viên nào có thể biết tất cả các đáp án cho mọi vấn đề. Nếu có một câu hỏi mà bạn không biết cách giải đáp, đừng lo lắng. Thay vào đó, thành thật nói với học sinh rằng bạn không biết đáp án; và nói rằng bạn sẽ trả lời câu hỏi đó vào lần lên lớp lần sau. Điều này chắc chắn sẽ khiến học sinh của bạn yêu mến bạn hơn; cảm thấy bạn gần gũi hơn; hơn thế nữa điều này cũng cho thấy rằng người lớn cũng không thể biết hết mọi thứ; và học là một quá trình không ngừng nghỉ.
