Bạn có nhận thấy mình phải chỉnh phát âm của học sinh quá nhiều lần?
Điều này rất bình thường vì hiếm người học tiếng Anh nào có khả năng phát âm tốt. Đối với phần lớn họ sinh, phát âm tiếng Anh thì phức tạp hơn nhiều. Đôi khi giáo viên sẽ cảm thấy chán nản với việc sửa phát âm và tập trung vào ngữ pháp hay từ vựng, hơn nữa sửa ngữ pháp liên tục dễ làm người học nản lòng, tự ti.
Học sinh cũng như người bản ngữ đều gặp khó khăn với một số âm tiết tiếng Anh nhất định, ngoài ra người học ngoại ngữ không dễ phân biệt được sự khác nhau giữa các cặp âm tiết. Khi có nhiều học sinh cùng bị vướng mắc cùng một vấn đề thì giáo viên nên tổ chức các hoạt động nhắm vào những khiếm khuyết này.
Trước hết, học sinh cần nghe được điểm khác giữa cách phát âm chính xác và phát âm sai, sau đó là tập đọc theo phát âm đúng, cuối cùng là áp dụng phát âm vào thực tiễn việc học.
CÁCH HỌC PHÁT ÂM BẰNG CẶP ÂM TƯƠNG ĐỒNG
Những cặp âm tương đồng như ship-sheep sẽ giúp giáo viên tập trung vào các âm mà người học chưa đọc chuẩn. Chúng ta chỉ có thể phân biệt hai từ nói trên qua âm “i” và âm “ee”, tuy nhiên có nhiều học sinh không xác định được sự khác biệt này vì đây là hai âm không tồn tại trong tiếng mẹ đẻ của họ.
Nhận biết và lặp lại các cặp âm tương đồng là một bước để người học thành thạo phát âm, giáo viên có thể sử dụng nhiều website cung cấp các cặp âm tương đồng. Việc chọn các âm phù hợp với trình độ của người học cũng rất quan trọng. Bên cạnh đó, giáo viên cần biết cách cấu âm cho từng âm vị cụ thể nếu muốn hướng dẫn cho học sinh của mình. Sau đây là 10 hoạt động tập trung vào ỹ năng nghe và nói với tính tương tác và cuốn hút cao để luyện phát âm cho học sinh của bạn.
1. Minimal pairs bingo
1 bảng bingo có 25 ô, bạn có thể dùng 25 từ (cho 12 cặp âm tương đồng), với 1 ô bingo trống. Truy cập trang ESL activities để tạo bảng bingo. Chỉ cần gõ vào những từ trong bảng là chương trình sẽ tự tạo bảng bingo cho bạn. Khi chơi bạn không để học sinh ghi vào bảng mà đánh dấu bằng những đồ vật nhỏ để có thể dùng bảng chơi nhiều lần. Trò chơi sẽ bắt đầu ở ô trống và học sinh nào có 5 ô được gọi sẽ thắng và được đọc các ô bingo ở vòng sau.
Hoạt động này giúp học sinh tập nghe sự khác nhau giữa các cặp từ, nhận biết các từ trên bảng bingo và luyện phát âm khi trở thành người thắng cuộc để gọi ô bingo.
2. Odd One Out
Đặt hai từ có phát âm giống nhau và một từ có phát âm gần giống vào một hàng. Ví dụ như: Meat, seat, sit (nguyên âm); Plays, pace, space (phụ âm). Hoạt động này có thể giúp học sinh nghe cách phát âm của giáo viên, hoặc xung phong đọc để bạn cùng lớp tham gia chọn từ khác. Giáo viên có thể tổ chức trò chơi theo nhóm, theo cặp hoặc từng cá nhân để mỗi học sinh đều có cơ hội tham gia. Hoạt động này có thể được kết hợp với những trò chơi như cờ caro – khi tìm ra được từ có âm khác biệt, người chơi được quyền đi một nước cờ.
3. Run and Grab
Giáo viên ghi hoặc dán hai cặp từ có âm tương đồng lên bảng, đọc một trong hai từ và học sinh chạy nhanh lên bảng để chạm vào từ đúng. Nếu chọn đúng, học sinh này sẽ đọc tiếp cặp từ tiếp theo.
4. Basket Ball
Giáo viên đưa ra các từ như trong Odd one Out, lớp học được chia ra làm 2 đội. Mỗi khi một học sinh tìm ra được từ với phát âm khác những từ còn lại, học sinh đó có cơ hội ném bóng (hoặc món đồ khác) vào 1 thùng xốp hoặc rổ để ghi điểm cho đội mình.
5. Total Physial Response
Giáo viên đưa ra những cử chỉ cho từng âm tiết khác nhau và cho học sinh ghi nhớ. Sau đó, giáo viên đọc từng âm tiết hoặc giơ thẻ ghi từ có âm đó để học sinh thực hiện cử chỉ và làm theo. Cá lớp có thể cùng tham gia hoạt động này
6. Dictation
Giáo viên đọc các cặp từ có âm tương đồng để học sinh nghe và chép lại vào giấy. Bạn có thể đa dạng hóa các hoạt động của mình như sau:
Đọc – Chép – Chạy: Học sinh bắt cặp để tham gia hoạt động này. Một học sinh chạy ra một vị trí và đọc to từ một mảnh để học sinh khác viết vào giấy.
Đọc – Chép Nhanh: Giáo viên đọc một dãy các từ liên tục và học sinh ghi chép bất kì từ nào nghe được.
Đọc – Chép theo hình: Học sinh xem các bức tranh giáo viên phát và đánh dấu những bức tranh thuộc về những tự tạo nên cặp âm tương đồng (VD: bức tranh có hình cừu (sheep) và thuyền (ship), học sinh nối 2 hình này lại)
7. Fruit Salad
Trò chơi gốc: Giáo viên xếp học sinh thành vòng tròn với một học sinh ngồi giữa. Học sinh ngồi giữa nói một màu và những học sinh đang mặc cùng màu phải hoán đổi vị trí cho nhau. Người ngồi giữa cũng sẽ giành chỗ trống nên đến cuối lượt sẽ có một người không có chỗ.
Phiên bản phát âm: thay vì màu quần áo, giáo viên hãy xếp hai học sinh thành một cặp từ có âm tiết tương đồng. VD: giáo viên cho học sinh A từ Bee, học sinh B từ Pea, khi người ở giữa đọc 1 trong 2 từ trên thì học sinh A và B phải đổi chỗ thật nhanh.
8. Chinese Whispers
Giáo viên ghi một từ có âm tiết cần luyện cho học sinh vào một mảnh giấy rồi chia đội và xếp học sinh đứng thành hàng. Học sinh sẽ thì thầm vào tai nhau từ mà giáo viên ghi cho đến người cuối cùng. Đội nào mà đến người cuối cùng ghi chính xác từ đó thì được điểm.
9. Card Games
Thẻ flashcard có thể được áp dụng trong các hoạt động của lớp nếu mỗi thành viên đều có một bộ.
Giơ thẻ: Giáo viên đọc một từ trong số flashcard và học sinh giơ thẻ flashcard tương ứng. Học sinh nên được khuyến khích đọc từ trong thẻ.
Bắt cặp: Học sinh lấy một flashcard và đi trong lớp để tìm người có lá giống mình. Hoạt động này giúp học sinh giao tiếp với bạn bè cũng như ghi nhớ các cách đọc âm tiết.
Vượt cạn: Giáo viên đặt các thẻ flashcard lên sàn từ đầu đến cuối phòng. Học sinh cố giữ chân không đạp ra ngoài thẻ và phải đi đến cuối phòng, đọc to mỗi thẻ đạp lên.
10. Minimal Pairs Math
Giáo viên cho mỗi từ tương ứng với một số và đọc các từ cùng với dấu (cộng trừ nhân chia), học sinh ghi lại phép tính này và đưa ra đáp án cuối.
Mặc dù hoạt động và trò chơi có thú vị đến đâu thì khâu học hỏi và luyện tập vẫn là qua trọng nhất. Hy vọng là những hoạt động này có thể giúp học sinh của bạn làm quen với phát âm một cách tự nhiên hơn. Thỉnh thoảng hãy lặp lại cách phát âm, cặp từ có âm tương đồng và tổ chức các hoạt động để kiến thức phát âm sẽ in sâu trong trí nhớ học sinh.
Bài viết được lược dịch từ: http://www.fluentu.com/english/educator/blog/esl-pronunciation-activities/
Tham khảo khóa học TESOL tại đây.
