Phiên dịch Y tế là một môi trường đòi hỏi sự chuyên nghiệp, tính kỷ luật và kiến thức chuyên sâu và những thuật ngữ y học ở hai ngôn ngữ. Những người phiên dịch y tế sẽ đóng vai trò trung gian trong những thời điểm tế nhị, trong đó gồm bệnh nhân, nhân viên chăm sóc, bác sĩ và thậm chí cả bác sĩ lâm sàng trong những trường hợp khẩn.
Phiên dịch Y tế sẽ đóng vai trò là chất xúc tác trong các cuộc trò chuyện của bác sĩ và bệnh nhân, chính vì thế mà không phải bất kỳ người nào có khả năng song ngữ cũng có thể làm được sau khi giành hàng giờ tại bệnh viện. Đó là một môi trường đòi hỏi không có bất kì sai sót nào trong quá trình giao tiếp, bởi những sự cố đó có thể dẫn đến nhiều hậu quả khôn lường đến tính mạng và sức khỏe của bệnh nhân.
Phiên dịch Y tế là vô cùng cần thiết cho các bác sĩ, để họ có thể đưa ra những chẩn đoán chính xác nhất, đưa ra lộ trình điều trị phù hợp và và thảo luận về lịch sử bệnh nền của bệnh nhân. Việc đó cũng cần thiết cho các liệu trình thử nghiệm lâm sàng khi các bác sĩ lâm sàng cần đảm bảo rằng những bệnh nhân hiểu về những rủi ro khi tham gia vào quá trình nghiên cứu.
1. Các lỗi trong giao tiếp có thể dẫn đến những “hiệu ứng trái chiều”
Phiên dịch Y tế và dịch thuật Y tế, nhìn chung, đòi hỏi 100% sự chuẩn xác. Bởi vì những gì mà người phiên dịch truyền tải trên danh nghĩa của bệnh nhân, sẽ ảnh hưởng đến những quyết định trong quá trình chữa bệnh.
Những thành viên trong gia đình hoặc các phiên dịch viên nghiệp dư khác thì không được đào tạo bài bản như các phiên dịch viên chuyên nghiệp. Tuy nhiên, điều này diễn ra rất thường xuyên với các nhà hoạt động xã hội, các y tá và thậm chí cả những bác sĩ, bất đắc dĩ phải trở thành người phiên dịch khi bệnh viện và các cơ sở chăm sóc sức khỏe không thể tìm được một chuyên gia ngôn ngữ.
Điều mà các bác sĩ cũng như bệnh nhân không hề hay biết đó chính là những phiên dịch viên Y tế đã thuần thục những kỹ năng cần thiết để họ có thể làm công việc của mình. Một người có thể nói tốt hai thứ tiếng thì lại thiếu những kiến thức và sự đào tạo cần cho việc giao tiếp mượt mà về những nội dung Y học.
Thứ tưởng chừng như là thuật ngữ tốt nhất để diễn đạt về một căn bệnh nào đó thì lại có thể gây nên hiểu nhầm. Ví dụ như nếu phiên dịch viên truyền tải sai lệch về những triệu chứng, cơn đau, thì nó có thể dẫn đến chẩn đoán sai. Trong trường hợp này, bệnh nhân có thể phải nhận những lộ trình điều trị sai, thứ có thể dẫn đến nhữn g hậu quả khôn lường trong y tế.
2. Các lỗi phổ biến nhất trong phiên dịch Y tế
Do bản chất nhạy cảm và sự thiếu hụt những chuyên gia ngôn ngữ mà ngành phiên dịch y tế phải đối đầu với vô số các lỗi trong quá trình phiên dịch. Dưới đây là một vài ví dụ điển hình:
a. Bỏ sót thông tin
Tính đến thời điểm hiện tại thì đây là một trong những lỗi phổ biến nhất của phiên dịch y tế. Điều này xảy ra khi phiên dịch viên quên những hướng dẫn quan trọng từ bác sĩ hoặc giảm nhẹ sự quan trọng của một số chi tiết cụ thể mà có thể mô tả các triệu chứng. Việc bỏ sót thông tin trong quá trình dịch cũng là một hậu quả của việc dịch qua điện thoại khi không phải lúc nào phiên dịch viên cũng có thể gặp bệnh nhân. Ở trường hợp này thì kể cả những phiên dịch viên y tế chuyên nghiệp cũng có thể bỏ sót một chuỗi các chi tiết vô cùng quan trọng khi bệnh nhân truyền tỉa bằng cử chỉ ngôn ngữ hình thể.
b. Sự thiếu trôi chảy
Điều này xảy ra khi người phiên dịch không được đào tạo bài bản bắt đầu tự nghĩ ra những từ ngữ để diễn tả các triệu chứng và tình trạng y tế của bệnh nhân. Nó thường được gây ra bởi sự thiếu hiểu biết về thuật ngữ y khoa ở một hoặc cả hai ngôn ngữ đang dịch.
c. Sự bổ trợ
Trong trường hợp này, các phiên dịch y tế không biết chính xác nghĩa của một khái niệm ở hai ngôn ngữ. Và hậu quả là, họ dịch thuật ngữ đó bằng những từ có nghĩa gần sát với thuật ngữ đó nhất mà có thể phù hợp về nội dung. Không may thay, trong dịch thuật y tế, cái tưởng chừng là từ đồng nghĩa, nhưng lại có ý nghĩa khác nhau đáng kể.
d. Tự ý biên tập
Lỗi giao tiếp này bao gồm việc tự thêm ý kiến cá nhân vào việc phiên dịch. Ngay cả khi phiên dịch viên chỉ ra phần nào là ý kiến cá nhân của mình, việc đưa ra quyết định điều trị vẫn bị ảnh hưởng bởi lượng thông tin thêm. Một trường hợp khác của việc tự chỉnh sửa nội dung chính là khi người phiên dịch hướng dẫn bệnh nhân trả lời một số câu hỏi cụ thể trong các bảng hỏi.
e. Tự ý thêm nội dung
Cũng giống như việc tự chỉnh sửa nội dung, việc tự thêm nội dung xảy ra khi phiên dịch viên thêm những chi tiết vào để tạo điều kiện giao tiếp nhưng lại không đề cập đến nó. Việc này thường sẽ làm thay đổi thông điệp ban đầu, đôi khi gây nên hậu quả nghiêm trọng cho cuộc đối thoại giữa các bên tham gia.
3. Nhu cầu thông dịch viên y tế chuyên nghiệp
Những tình huống khẩn cấp thường buộc các cơ sở cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế làm việc cùng những phiên dịch viên nghiệp dư hoặc phiên dịch viên với không hoặc rất ít kinh nghiệm thích hợp trong lĩnh vực này. Điều đó có thể chấp nhận được khi bệnh nhân cần sự chữa trị ngay tức thời, nhưng nó không nên trở thành hành động tốt nhất cho những tình huống tương tự.
Những phiên dịch viên không có một kỹ năng chuyên môn nhất định và không được thực hành trong môi trường y khoa thường xuyên sẽ gây ra vô số lỗi trong quá trình công tác, và những sơ sót của họ có thể ảnh hưởng đến quá trình ra kết quả y học. Đó là lý do vì sao mà các bệnh viện cũng như các học viên tương đương cần giữ một hệ thống dữ liệu được cập nhật thường xuyên về các phiên dịch viên y tế, người mà có thể hỗ trợ các y bác sĩ khi cần thiết.
Tham khảo thêm về các khóa học TESOL DIPLOMA cấp bằng của Hội Nghiên Cứu Giảng Dạy Tiếng Anh TP.HCM để nhận ngay học bổng 20% bạn nhé!
Xem thêm các bài viết khác của Horizon TESOL tại đây.
Lược dịch từ: http://clearwordstranslations.com/language/en/know-about-medical-interpreting/
Triển Lương lược dịch
