Mặc dù các phương pháp truyền thống như phương pháp âm thanh-ngôn ngữ và ; các phương pháp giảng dạy trực tiếp khác vẫn mang lại rất nhiều lợi ích. Tuy nhiên, rõ ràng là chúng đã quá lỗi thời để áp dụng trong lớp học hiện đại rồi.
Phương pháp tiếp cận giao tiếp; thịnh hành vào cuối những năm 90; vẫn được nhiều người coi là một phương pháp giảng dạy ngôn ngữ hiệu quả trong thời buổi hiện nay.
Tuy nhiên, những chiến lược giảng dạy được cho là tốt nhất đối với giáo viên cũng như các nhà xuất bản sách hiện nay rõ ràng là vẫn không đủ để đáp ứng nhu cầu của học sinh thời hiện đại.
Bài viết này sẽ xem xét kỹ hơn bốn chiến lược giảng dạy mới mẻ được nhiều học viên quan tâm.
Dạy học tiếng Anh theo phương pháp dựa trên hoạt động – nhiệm vụ
Các chương trình học và kế hoạch giảng dạy truyền thống được thiết kế xoay quanh những chủ đề được xem là hữu ích đối với học sinh. Điều này đồng nghĩa với việc học sinh sẽ phải học ngữ pháp; những từ vựng mà “giáo viên nghĩ” là cần thiết.
Điều chúng ta học được ở đây là tại sao việc xây dựng bài giảng và những hoạt động mà tất cả học sinh đều có thể tham gia và cảm thấy thiết thực là một điều hết sức cần thiết.
Dạy học qua hoạt động – nhiệm vụ thể hiện sự thay đổi đáng kể trong mô hình giảng dạy; vì sự tập trung về nội dung đã được chuyển sang thành sự tập trung vào kỹ năng và năng lực. Vì vậy, việc lập kế hoạch và thiết kế bài giảng sẽ không dựa trên những gì được dạy; mà là tại sao chúng được dạy.
Cách tiếp cận này tách riêng các kỹ năng và năng lực cá nhân: chỉ dạy tài liệu mà học sinh thực sự cần để giúp họ đạt được mục tiêu của mình.
Cách tiếp cận
Những nhiệm vụ lớp học cụ thể có thể đi ra từ những hoạt động ngoài thực tế như gọi món ở nhà hàng, đặt phòng ở khách sạn; hoặc có thể là những nhiệm vụ phức tạp hơn như phê bình một bộ phim. Trong cách tiếp cận này, ngôn ngữ được dạy xoay quanh chính các nhiệm vụ.
Để phương pháp này mang lại hiệu quả cao; giáo viên phải hiểu rõ những nhu cầu và mong đợi của học sinh để có thể thiết kế bài giảng phù hợp; giúp học sinh tiến bộ nhanh hơn trong học tập. Ngữ pháp, từ vựng và những kỹ năng về ngôn ngữ chỉ là những phương tiện giúp học sinh đạt được mục tiêu cuối cùng của họ.
Tuy nhiên, trước khi áp dụng cách tiếp cận dựa trên nhiệm vụ này; giáo viên phải tự hỏi rằng: “Tại sao học sinh của tôi lại học tiếng Anh?”
Chỉ sau đó giáo viên mới nên bắt đầu tìm cách để giúp học sinh đạt được những mục tiêu cá nhân ; hoặc nghề nghiệp của họ.
Câu trả lời cho những câu hỏi như vậy chính là ; chìa khóa giúp bạn thiết kế một chương trình giảng dạy phù hợp với học sinh của bạn.
Dạy và học dựa trên dự án học tập
Giống như phương pháp tiếp cận dựa trên nhiệm vụ, phương pháp này nhằm giải quyết nhu cầu thực sự của học sinh bằng cách điều chỉnh ngôn ngữ sao cho phù hợp với các kỹ năng; và năng lực cá nhân/ nghề nghiệp mà học sinh thực sự cần.
Việc áp dụng phương pháp này bắt đầu bằng việc xác định một mục tiêu chung mà các cá nhân hoặc nhóm học sinh cùng có.
Ví dụ
Nếu bạn phải dạy một lớp tiếng Anh thương mại; bạn nên xem xét những lý do tại sao học viên lại tham gia lớp học của bạn để bắt đầu lập kế hoạch giảng dạy sao cho phù hợp.
Có lần khi làm việc cho một công ty khách hàng; tôi phải dạy một lớp chỉ toàn kế toán viên; họ là những người đang cạnh tranh với nhau để được thăng chức trong công ty.
Theo lẽ tự nhiên, phương pháp dạy của tôi lần đó sẽ khác với phương pháp dạy những học sinh chỉ đơn thuần muốn học giao tiếp tiếng Anh thông thường. Điều này là do tính chất công việc của họ. Họ phải biết cách để có thể viết báo cáo cụ thể hàng tháng bằng tiếng Anh cho nhiều phòng ban trong công ty.
Do đó; tôi đã tìm một bản báo cáo mẫu và chia nó thành các phần nhỏ; sau đó yêu cầu học viên phân tích từng phần một. Mỗi học viên phải chuẩn bị những phần riêng của mình như một bản báo cáo thực sự vậy.
Bản báo cáo
Trên lớp, chúng tôi đã thảo luận về những khó khăn mà học viên của mình đã gặp phải; thêm vào đó tôi cũng cung cấp tất cả những từ vựng và điểm ngữ pháp cần biết để hoàn thành mỗi phần của bản báo cáo. Dự án cuối cùng của họ là phải viết một bản báo cáo mà họ có thể gửi cho giám đốc công ty và xin được chấp thuận.
Những tiêu chí mà chúng tôi dùng để viết báo cáo được dựa trên sổ tay công ty. Thật sự là có rất nhiều việc phải làm nhưng chúng tôi vẫn luôn cảm thấy hào hứng trong quá trình học.
Bản đánh giá
Nếu bạn có một lớp toàn là những cô cậu học trò chẳng mấy ưa thích việc học thì sao? Hãy bắt đầu bằng một bản đánh giá;tìm hiểu xem những học sinh đó thích gì và những chủ đề nào mà các em thật sự cần phải biết.
Bảng đánh giá này sẽ giúp bạn thiết kế được một dự án tổng thể ; và đây có thể là yếu tố chủ chốt quyết định kết quả của lớp học, học kì hoặc khóa học.
Dự án này có thể là bất cứ thứ gì; từ thuyết trình đến những dự án có quy mô lớn như một vở kịch của lớp. Dù là trường hợp nào; dự án phải bao gồm các nhiệm vụ cá nhân để hướng học sinh đến các mục tiêu trong đánh giá.
Hãy xem dự án này như một bài tập cuối khóa của học sinh, như một chỉ tiêu giúp bạn đánh giá học sinh một cách toàn diện.
Trong khi những bài kiểm tra nhỏ; hoặc nhiệm vụ cá nhân mang tính chất tích lũy. Chỉ cần nhớ, tiêu chí đánh giá của bạn phải rõ ràng để sinh viên biết họ được chấm điểm như thế nào.
Phát triển chương trình học xoay quanh từ vựng
Trong khi hai cách tiếp cận trước tập trung nhiều vào các kỹ năng và năng lực mà học sinh cần phát triển; cách tiếp cận này tập trung vào ngôn ngữ mà học sinh thực sự cần. Đặc biệt là những từ vựng thực tế mà học sinh cần biết để tiến hành các công việc cụ thể.
Cách tiếp cận này dựa trên vùng ngôn ngữ trọng tâm mà học sinh cần phải biết dựa trên nhu cầu của họ. Những học sinh chuyên ngành cần phải biết những từ vựng cụ thể về lĩnh vực của họ.
Ví dụ
Từ “profit” (lợi nhuận) là một thuật ngữ quan trọng đối với sinh viên chuyên ngành kinh doanh; cũng hệt như cách mà từ “scalpel” (dao mổ) đóng một vai trò quan trọng đối với sinh viên ngành y vậy.
Hơn nữa, kiến thức về ngôn ngữ ở các lĩnh vực khác đều sẽ chỉ đóng vai trò bổ sung và hỗ trợ học sinh giao tiếp trong lĩnh vực chuyên ngành của họ. Các chủ đề như phim ảnh; và sở thích có thể ít quan trọng hơn so với những chủ đề như đặt phòng khách sạn; hoặc mô tả kinh nghiệm làm việc. Tuy nhiên, có những kỹ năng phổ biến trong tất cả các lĩnh vực; chẳng hạn như giới thiệu tên của bạn hoặc cung cấp thông tin cá nhân.
Tiêu chí dánh giá
Vì cách tiếp cận này chỉ tập trung vào nội dung, nên các nhiệm vụ và bài tập được giao cũng nên tập trung vào nhu cầu thật sự của học sinh.
Chính vì thế, tiêu chí đánh giá cũng nên dựa trên những thứ mà học sinh đã thật sự đạt được. Bạn có thể đánh giá qua các nhiệm vụ như viết email xin việc hoặc sắp xếp thời gian phỏng vấn.
Cách tiếp cận này đòi hỏi giáo viên phải hiểu được học sinh thật sự cần gì ngay từ khi mới bắt đầu, tập trung vào điều đó; sau đó giúp học sinh mở rộng tầm hiểu biết; trong khi đó kỹ năng giao tiếp của học sinh cũng dần được cải thiện. Tin tốt ở đây chính là đã có rất nhiều nghiên cứu về chủ đề này; do đó có rất nhiều danh sách từ vựng mà giáo viên có thể tập trung vào.
Lời khuyên
Vì danh sách này có thể khá dài nên sẽ thật hữu ích nếu bạn phân loại chúng theo các mục như thời tiết và các mùa; bằng cách này tiết học có thể tập chung vào những từ vựng cụ thể đó. Đối với những học viên mới bắt đầu; 10 từ vựng một buổi sẽ là sự lựa chọn tuyệt vời.
Các hoạt động này có thể là nối hình ảnh hoặc định nghĩa, cũng như làm việc trên các đoạn hội thoại. Một hoạt động khó hơn có thể là miêu tả mùa yêu thích của họ; hoặc nói cụ thể hơn về những việc mà họ có thể làm vào mùa hè cũng như mùa đông.
Sử dụng điện thoại trong lớp học
Do hầu hết học sinh đều có điện thoại kết nối với internet; hoặc dữ liệu mạng; nên sẽ thật uổng phí nếu bạn cấm học sinh sử dụng điện thoại. Điện thoại có thể mang lại những cơ hội tốt giúp học sinh củng cố quá trình học.
Dù bạn thích hay ghét nó; điện thoại đã trở thành một phần của cuộc sống hiện đại. Nhiều giáo viên cho rằng điện thoại khiến học sinh bị sao nhãng vì hầu hết học sinh ghét phải rời xa điện thoại.
Điện thoại cung cấp những công cụ hữu ích cho học sinh như là từ điển, ứng dụng dịch thuật và ngữ pháp liên quan. Cũng như máy tính, học sinh cần phải hiểu rằng điện thoại không phải để chơi game ;hoặc phục vụ các mục đích cá nhân khác; chúng nên được sử dụng như những công cụ hỗ trợ học tập.
Công cụ hỗ trợ
Một công cụ giúp tham khảo từ điển / phiên dịch / ngữ pháp tuyệt vời là ứng dụng di động WordReference.com; có sẵn trên App Store của Apple; và cửa hàng Google Play.
Ngoài các bản dịch, WordReference còn có từ điển đồng nghĩa; từ điển tiếng Anh ; diễn đàn nơi những người dùng khác có thể nhận xét về các từ hoặc cách diễn đạt khó.
Ví dụ
Một ví dụ tuyệt vời cho sự hữu ích của việc sử dụng điện thoại trong lớp học là hoạt động tìm kiếm thông tin. Trong hoạt động này; học sinh phải xem qua các website để tìm những thông tin cần thiết và điền vào bảng bài tập.
Học sinh cũng có thể sử dụng thiết bị của mình để kết nối những bài tập online miễn phí; nhờ đó củng cố những kiến thức và kĩ năng được học trên lớp.
Vấn đề chính ở đây là bạn phải sáng tạo trong cách sử dụng điện thoại. Những ứng dụng khác của điện thoại là khảo sát lớp học; thăm dò ý kiến; hoặc thậm chí là ghi âm! Học sinh có thể ghi lại hành động của mình, điều này có thể giúp họ nhận được phản hồi về các nhiệm vụ và hoạt động cụ thể.
Ứng dụng Survey Monkey
Survey Monkey là một ứng dụng thú vị khác để thêm vào lớp học tiếng Anh của bạn. Nó cho phép bạn tạo các cuộc khảo sát mà sinh viên có thể truy cập thuận tiện từ điện thoại; và trả lời ngay lập tức. Điều này có thể được sử dụng như một công cụ đánh giá; hoặc như một phần của danh mục các hoạt động. Ví dụ, sinh viên thậm chí có thể thiết kế các câu hỏi khảo sát; điền vào, phân tích kết quả và sau đó tạo bản trình bày về những kết quả đó.
Nói tóm lại, điều quan trọng ở đây là bạn phải đảm bảo rằng học sinh sử dụng điện thoại cho mục đích học tập; và các em không bị xao nhãng.
Tham khảo thêm về các khóa học TESOL DIPLOMA cấp bằng của Hội Nghiên Cứu Giảng Dạy Tiếng Anh TP.HCM để nhận ngay học bổng 20% bạn nhé!
Xem thêm các bài viết khác của Horizon TESOL tại đây.
