Trong mỗi giờ học tiếng Anh, có một điều tưởng chừng nhỏ bé nhưng lại ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả tiếp thu của học sinh: đó chính là cách ghi chú. Ghi chép không chỉ là chép lại nội dung giáo viên giảng, mà còn là công cụ để học sinh xử lý, lưu giữ và ôn tập thông tin một cách chủ động.
Tuy nhiên, rất nhiều học sinh chưa biết cách ghi chú hiệu quả – và đây là lúc giáo viên cần định hướng. Tại Horizon TESOL, chúng tôi tin rằng, việc trang bị cho người học những kỹ năng học tập thông minh cũng quan trọng không kém kiến thức ngôn ngữ. Dưới đây là một số gợi ý cách ghi chú hiệu quả khi học tiếng Anh mà giáo viên có thể áp dụng linh hoạt trong lớp học của mình.
Tại sao kỹ năng ghi chú quan trọng trong lớp học tiếng Anh?
-
Giúp học sinh chủ động xử lý và ghi nhớ thông tin.
-
Tăng khả năng tập trung trong giờ học.
-
Tạo nền tảng cho việc ôn tập và tự học sau giờ học.
-
Rèn luyện tư duy phân tích, sắp xếp ngôn ngữ một cách logic.
Kỹ năng ghi chú đặc biệt quan trọng trong các lớp kỹ năng như Listening và Reading – nơi học sinh cần lọc thông tin chính xác trong thời gian giới hạn.
Hướng dẫn cách ghi chú hiệu quả khi học tiếng Anh
Ghi chú theo sơ đồ tư duy (Mind Mapping)
Phù hợp với:
-
Học sinh thiên về tư duy hình ảnh.
-
Các bài học từ vựng theo chủ đề, hoặc cấu trúc ngữ pháp có nhiều nhánh.
Cách thực hiện:
-
Viết từ khóa chính ở trung tâm.
-
Từ đó vẽ các nhánh nhỏ để mở rộng các ý liên quan: định nghĩa, ví dụ, từ đồng nghĩa/trái nghĩa, hình ảnh minh họa…
-
Có thể sử dụng màu sắc hoặc ký hiệu để tăng khả năng ghi nhớ.
Gợi ý từ Horizon TESOL:
Khi dạy từ vựng theo chủ đề như “Jobs”, giáo viên có thể hướng dẫn học sinh vẽ sơ đồ tư duy chia thành các nhóm nghề: liên quan tới dịch vụ – công nghệ – giáo dục – y tế… Học sinh có thể tự mở rộng sơ đồ ở nhà.
Ghi chú bằng biểu đồ/cột (Chart/Column Notes)
Phù hợp với:
-
So sánh cấu trúc ngữ pháp.
-
Phân biệt từ vựng gây nhầm lẫn.
-
Học kỹ năng viết (so sánh ưu – nhược điểm).
Cách thực hiện:
-
Chia trang giấy thành 2 hoặc 3 cột.
-
Ghi theo các tiêu chí: từ/cấu trúc – định nghĩa – ví dụ – ghi chú thêm.
-
So sánh điểm giống và khác giữa các khái niệm.
Gợi ý từ Horizon TESOL:
Khi dạy so sánh “Simple Past vs. Present Perfect”, giáo viên có thể hướng dẫn học sinh lập bảng so sánh thời điểm dùng, cấu trúc, dấu hiệu nhận biết, ví dụ thực hành. Bảng đơn giản, dễ ôn tập sau giờ học.
Ghi chú theo mô hình Cornell (Cornell Note-Taking System)
Phù hợp với:
-
Học sinh lớn (trung học, sinh viên).
-
Luyện kỹ năng Academic English hoặc luyện thi IELTS.
Cách thực hiện:
-
Chia trang giấy thành 3 phần: Ghi chú chính, Câu hỏi/từ khóa, Tóm tắt.
-
Ghi nội dung bài học bên phải.
-
Ghi câu hỏi, tiêu đề nhỏ ở cột trái.
-
Sau tiết học, học sinh viết phần tóm tắt ngắn gọn bên dưới.
Gợi ý từ Horizon TESOL:
Cornell Note rất phù hợp trong lớp kỹ năng nghe – đọc học thuật. Giáo viên có thể áp dụng mô hình này trong các bài Listening về chủ đề khoa học hoặc xã hội.
Ghi chú bằng ký hiệu & viết tắt (Symbols & Abbreviations)
Phù hợp với:
-
Ghi chú nhanh khi nghe bài giảng.
-
Học sinh luyện thi, cần tốc độ cao.
Cách thực hiện:
-
Sử dụng hệ thống ký hiệu cá nhân như:
→ nghĩa là kết quả
↑ tăng, ↓ giảm
e.g. cho ví dụ
/ nghĩa là “hoặc” -
Tập luyện sử dụng quen tay để không bị chậm khi ghi chú.
Gợi ý từ Horizon TESOL:
Giáo viên có thể cùng học sinh xây dựng một “Bảng ký hiệu lớp học” để đồng bộ cách viết. Điều này tạo điều kiện cho việc chia sẻ ghi chú giữa các học sinh hiệu quả hơn.
Ghi chú bằng sơ đồ dòng thời gian (Timeline)
Phù hợp với:
-
Dạy về các sự kiện, quá trình, mốc thời gian (trong Speaking – Writing – Reading).
Cách thực hiện:
-
Vẽ một đường ngang và đặt các mốc thời gian/ý chính theo thứ tự.
-
Kèm chú thích ngắn gọn ở mỗi mốc.
-
Có thể vẽ thêm mũi tên thể hiện nguyên nhân – kết quả.
Gợi ý từ Horizon TESOL:
Rất phù hợp khi dạy bài tường thuật (narrative) hoặc mô tả tiến trình (process). Học sinh sẽ ghi nhớ dễ hơn khi các ý được sắp xếp tuyến tính.
Lưu ý cho giáo viên khi hướng dẫn học sinh ghi chú
-
Không áp đặt một phương pháp duy nhất. Mỗi học sinh sẽ phù hợp với cách ghi chú khác nhau.
-
Nên thực hành và phản hồi: cho học sinh thử ghi chú theo nhiều cách, sau đó thảo luận nhóm để chọn phương pháp hiệu quả nhất.
-
Đừng quên khuyến khích học sinh ôn lại ghi chú sau buổi học – đó là bước quan trọng để thông tin được chuyển vào trí nhớ dài hạn.
Làm chủ lớp học của bạn với toàn bộ kỹ năng trong khóa học TESOL Diploma 120H
Nội dung khóa học:
- Nền tảng Sư phạm và các phương pháp giảng dạy từ cổ điển đến hiện đại
- Kỹ thuật đứng lớp và làm chủ lớp học, sử dụng hiệu quả các giáo cụ trong lớp
- Xây dựng Lesson Plan bài bản bằng cách ứng dụng công nghệ AI
- Xây dựng phong thái đứng lớp chuyên nghiệp
- Kho tàng trò chơi cho mọi đối tượng học viên
- Mở rộng nghiên cứu chuyên sâu trong lĩnh vực giảng dạy, đủ nền tảng để học thạc sĩ TESOL trong tương lai
TÌM HIỂU NGAY: KHÓA HỌC TESOL DIPLOMA 120H THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ
Điểm nổi bật của khóa học:
- Được giảng dạy bởi đội ngũ Thạc sĩ, Tiến sĩ giáo dục có trên 10 năm kinh nghiệm giảng dạy
- Chương trình học bài bản, xây dựng theo chuẩn TESOL International Framework
- Có học phần KIẾN TẬP kéo dài 30H tại các trung tâm Anh ngữ uy tín là đối tác của Horizon TESOL
- Cộng đồng học viên Horizon TESOL Alumni 1000 thành viên – nơi chia sẻ kiến thức giảng dạy và cơ hội việc làm
Đối tượng tham gia khóa học:
- Sinh viên hoặc đã tốt nghiệp chuyên ngành tiếng Anh
- Người có nền tảng tiếng Anh vững chắc
- Người đang làm việc trong lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh
- Người trái ngành mong muốn chuyển sang giảng dạy Tiếng Anh nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu
- Giáo viên đã đi dạy lâu năm cần bổ sung kiến thức và các phương pháp giảng dạy hiện đại
- Giáo viên đã đi dạy nhưng chưa có chứng chỉ Sư phạm để thăng tiến lên các vị trí cao hơn
- Người đang mong muốn học lên Thạc sĩ TESOL trong tương lai
Bài viết liên quan
