Việc học tiếng Anh đối với nhiều học sinh có thể trở thành một hành trình dài đầy trở ngại khi thiếu vắng động lực nội tại. Đặc biệt với những học sinh đang trong trạng thái chán nản, không nhìn thấy giá trị của việc học, vai trò của người giáo viên không chỉ là người giảng dạy mà còn là người khơi gợi, dẫn dắt và tạo dựng “động lực học tiếng Anh” một cách bền vững. Với kinh nghiệm trong đào tạo giáo viên và thiết kế chương trình TESOL, Horizon TESOL giới thiệu 12 chiến lược sư phạm giúp khơi dậy và duy trì động lực học tiếng Anh cho học sinh ở mọi trình độ.
Hiểu đúng về động lực học tiếng Anh
Động lực học là yếu tố nền tảng quyết định hiệu quả học tập ngôn ngữ. Theo Zoltán Dörnyei (2001), động lực trong học ngôn ngữ bao gồm cả yếu tố nội tại (intrinsic motivation) như sự hứng thú cá nhân, và yếu tố ngoại tại (extrinsic motivation) như điểm số, kỳ vọng xã hội hay cơ hội nghề nghiệp. Giáo viên đóng vai trò then chốt trong việc nuôi dưỡng hai dạng động lực này thông qua chiến lược sư phạm phù hợp.
12 chiến lược sư phạm giúp tăng động lực học tiếng Anh
Dạy cách diễn đạt tích cực khi gặp khó khăn
Khuyến khích học sinh dùng ngôn ngữ tích cực để phản ánh quá trình học tập thay vì cảm giác bế tắc. Thay vì nói “Em không biết làm”, giáo viên có thể hướng dẫn học sinh diễn đạt như:
-
“Em đã thử hai cách nhưng chưa hiệu quả, em sẽ tiếp tục.”
-
“Đây là điều em đã tìm ra.”
-
“Em đang gặp khó khăn ở phần này.”
Chiến lược này giúp học sinh cảm nhận sự tiến bộ và hình thành tư duy phát triển (growth mindset).
Nguồn tham khảo: Mindset: The New Psychology of Success, Carol S. Dweck (2006)
Thể hiện đam mê nghề dạy từ chính giáo viên
Giáo viên có động lực sẽ truyền cảm hứng cho học sinh. Luôn đổi mới phương pháp giảng dạy, thử nghiệm công nghệ trong lớp học, học hỏi thêm về phương pháp TESOL sẽ không chỉ nâng cao hiệu quả giảng dạy mà còn làm gương về tinh thần học tập suốt đời.
Kết nối nội dung bài học với sở thích cá nhân của học sinh
Thiết kế hoạt động học tập gắn với sở thích giúp học sinh cảm thấy việc học có ý nghĩa cá nhân. Hãy sử dụng khảo sát đầu khóa, tổ chức hoạt động viết hoặc nói xoay quanh chủ đề học sinh yêu thích, hoặc đưa vào nội dung từ văn hóa đại chúng (âm nhạc, thể thao, công nghệ).
Linh hoạt trong tổ chức hoạt động học
Thường xuyên thay đổi hình thức học tập: làm việc nhóm, theo cặp, cá nhân hoặc hoạt động ngoài lớp giúp kích thích các phong cách học tập khác nhau. Điều này cũng tăng cơ hội tương tác và cải thiện tinh thần học tập.
Ngôn ngữ khích lệ – công cụ xây dựng tự tin
Đối với học sinh thiếu động lực, lời động viên có sức mạnh rất lớn. Một số mẫu câu hiệu quả:
-
“Cô biết em đã cố gắng rất nhiều.”
-
“Đó là một cách giải quyết rất sáng tạo.”
-
“Em đang tiến gần đến đích rồi.”
-
“Cảm ơn em vì đã kiên trì.”
Sự công nhận từ giáo viên giúp học sinh cảm thấy nỗ lực của mình được ghi nhận.
Giải thích lý do học – Đặt câu hỏi “tại sao?”
Luôn trình bày mục tiêu bài học và lý do tại sao chủ đề đang học quan trọng. Cuối buổi, giáo viên nên cùng học sinh nhìn lại mục tiêu và đánh giá mức độ hoàn thành. Điều này giúp tạo sự minh bạch, định hướng và cảm giác tiến bộ rõ ràng.
Khuyến khích học sinh đặt và theo đuổi mục tiêu cá nhân
Việc thiết lập mục tiêu học tập ngắn và dài hạn giúp học sinh thấy rõ hành trình học ngôn ngữ. Hướng dẫn học sinh chia mục tiêu lớn (du học, thi IELTS…) thành các bước nhỏ theo tuần/tháng, đồng thời hướng dẫn cách tự đánh giá tiến độ học tập.
Hướng dẫn rõ ràng, tránh mơ hồ
Một trong những nguyên nhân khiến học sinh chán học là không hiểu bài. Giáo viên cần đảm bảo rằng mọi yêu cầu học tập được trình bày rõ ràng, có ví dụ minh họa và tạo không gian để học sinh đặt câu hỏi trước khi bắt đầu nhiệm vụ.
Tạo yếu tố bất ngờ bằng phương tiện dạy học đa dạng
Đừng để sách giáo khoa là nguồn duy nhất. Sử dụng video, podcast, bài hát, tranh ảnh, trò chơi, và thậm chí là thiết bị cá nhân để làm mới trải nghiệm học tập. Học sinh sẽ hào hứng hơn khi cảm nhận được sự sáng tạo và tương tác trong lớp học.
Phản hồi tích cực và cân bằng
Thay vì sửa lỗi liên tục, hãy chọn lọc lỗi quan trọng và đưa ra phản hồi mang tính xây dựng. Khuyến khích học sinh tự phản hồi, học sinh phản hồi cho nhau để hình thành kỹ năng đánh giá và học hỏi lẫn nhau.
Ứng dụng cạnh tranh lành mạnh
Thiết kế trò chơi bảng trắng, thi đố vui, phân nhóm thi đua có thể làm tăng động lực học tiếng Anh trong không khí tích cực. Điểm số hay phần thưởng nhỏ có thể tạo động lực ngắn hạn hiệu quả, đặc biệt với học sinh nhỏ tuổi.
Hướng đến sự cộng tác thay vì cạnh tranh thuần túy
Khuyến khích học sinh làm việc nhóm và ghi nhận thành quả của cả nhóm sẽ khơi dậy động lực xã hội – một yếu tố quan trọng trong học tập ngoại ngữ (theo Dornyei & Ushioda, 2011).
Tạo động lực học Tiếng Anh hiệu quả cho học viên với TESOL Diploma 120h – Horizon TESOL
Nội dung khóa học:
- Nền tảng Sư phạm và các phương pháp giảng dạy từ cổ điển đến hiện đại
- Kỹ thuật đứng lớp và làm chủ lớp học, sử dụng hiệu quả các giáo cụ trong lớp
- Xây dựng Lesson Plan bài bản bằng cách ứng dụng công nghệ AI
- Xây dựng phong thái đứng lớp chuyên nghiệp
- Kho tàng trò chơi cho mọi đối tượng học viên
- Mở rộng nghiên cứu chuyên sâu trong lĩnh vực giảng dạy, đủ nền tảng để học thạc sĩ TESOL trong tương lai
TÌM HIỂU NGAY: KHÓA HỌC TESOL DIPLOMA 120H THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ
Điểm nổi bật của khóa học:
- Được giảng dạy bởi đội ngũ Thạc sĩ, Tiến sĩ giáo dục có trên 10 năm kinh nghiệm giảng dạy
- Chương trình học bài bản, xây dựng theo chuẩn TESOL International Framework
- Có học phần KIẾN TẬP kéo dài 30H tại các trung tâm Anh ngữ uy tín là đối tác của Horizon TESOL
- Cộng đồng học viên Horizon TESOL Alumni 1000 thành viên – nơi chia sẻ kiến thức giảng dạy và cơ hội việc làm
Đối tượng tham gia khóa học:
- Sinh viên hoặc đã tốt nghiệp chuyên ngành tiếng Anh
- Người có nền tảng tiếng Anh vững chắc
- Người đang làm việc trong lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh
- Người trái ngành mong muốn chuyển sang giảng dạy Tiếng Anh nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu
- Giáo viên đã đi dạy lâu năm cần bổ sung kiến thức và các phương pháp giảng dạy hiện đại
- Giáo viên đã đi dạy nhưng chưa có chứng chỉ Sư phạm để thăng tiến lên các vị trí cao hơn
- Người đang mong muốn học lên Thạc sĩ TESOL trong tương lai
Bài viết liên quan
