Trong quá trình phiên dịch, việc nghe – ghi nhớ – truyền đạt lại thông tin một cách chính xác trong thời gian ngắn là kỹ năng bắt buộc. Một sai lệch nhỏ trong trí nhớ cũng có thể khiến thông điệp bị hiểu sai hoàn toàn. Horizon TESOL xin giới thiệu 7 bài tập luyện phiên dịch tiếng Anh hiệu quả, có thể áp dụng trong đào tạo lẫn tự học. Mỗi bài tập đều đi kèm phần giải thích lợi ích và hướng dẫn thực hành cụ thể.
Vì sao cần luyện trí nhớ để nâng cao chất lượng phiên dịch
Phiên dịch không đơn thuần là chuyển ngữ – đó là nghệ thuật xử lý thông tin thời gian thực, và trí nhớ ngắn hạn chính là chiếc cầu nối giữa người nói và người nghe. Bảy bài tập luyện phiên dịch tiếng Anh trên sẽ giúp người học và giảng viên phát triển khả năng nhớ chính xác, diễn đạt đúng ý và phản ứng linh hoạt trước mọi tình huống ngôn ngữ.
Nếu bạn đang tìm môi trường chuyên sâu để nâng cao kỹ năng phiên dịch, hãy cân nhắc các khóa học Biên – Phiên dịch tại Trung tâm Ngoại ngữ Báo chí. Ở đó, bạn sẽ được hướng dẫn chuyên sâu, rèn luyện thực tế và tiếp cận các kỹ thuật hiện đại nhất trong đào tạo phiên dịch viên chuyên nghiệp.
Tổng hợp các bài tập luyện phiên dịch Tiếng Anh hiêu quả
Bài tập 1: Shadowing – Lặp lại đồng thời để tăng tốc độ xử lý
Lợi ích
-
Phát triển khả năng nghe – ghi nhớ – lặp lại gần như đồng thời.
-
Rèn luyện khả năng duy trì thông tin ngắn hạn trong khi tiếp nhận thông tin mới.
-
Cải thiện tốc độ phản xạ và phát âm khi dịch song song.
Cách thực hiện
-
Bắt đầu với đoạn nói ngắn (30–60 từ), dùng podcast hoặc video có phụ đề.
-
Nghe và lặp lại ngay sau người nói, ban đầu với độ trễ 1–2 từ, sau đó tăng dần.
-
Ghi âm lại và so sánh để điều chỉnh tốc độ và độ chính xác.
CÓ THỂ BẠN CẦN BIẾT: 5 HOẠT ĐỘNG LUYỆN PHÁT ÂM HIỆU QUẢ TỪ GIẢNG VIÊN 15 NĂM KINH NGHIỆM
Bài tập 2: Nghe để nắm ý chính – Nền tảng cho dịch đuổi
Lợi ích
-
Luyện khả năng phân tích và chọn lọc thông tin nhanh.
-
Giúp người học xác định trọng tâm bài nói, tránh sa vào chi tiết không cần thiết.
-
Tăng khả năng tóm tắt và tổ chức nội dung trước khi dịch lại.
Cách thực hiện
-
Nghe một bài phát biểu ngắn (khoảng 1 phút).
-
Sau khi nghe xong, trả lời các câu hỏi: Ai? Nói gì? Ở đâu? Khi nào? Tại sao? Như thế nào?
-
Ghi lại ý chính bằng tiếng Anh hoặc tiếng Việt tùy theo trình độ.
Bài tập 3: Luyện hồi tưởng có chiến lược – Mở rộng dần khả năng nhớ
Lợi ích
-
Tăng cường khả năng ghi nhớ thông tin từ tổng thể đến chi tiết.
-
Giảm áp lực nhớ toàn bộ ngay từ đầu – kỹ thuật quan trọng với người mới học.
-
Hình thành kỹ năng tái hiện nội dung một cách có hệ thống.
CÓ THỂ BẠN CẦN BIẾT: LUYỆN PHẢN XẠ TIẾNG ANH HIÊU QUẢ THÔNG QUA TRÒ CHƠI
Cách thực hiện
-
Nghe bài nói 2–3 lần, mỗi lần tập trung vào một tầng thông tin:
-
Lần 1: Ý chính.
-
Lần 2: Thêm chi tiết.
-
Lần 3: Diễn đạt lại toàn bộ.
-
-
Dần rút ngắn số lần nghe xuống còn một lần.
Bài tập 4: Tư duy hình ảnh – Ghi nhớ qua liên tưởng trực quan
Lợi ích
-
Tận dụng khả năng ghi nhớ hình ảnh tốt hơn chữ viết của não bộ.
-
Giúp xử lý các mô tả, sự kiện, tình huống cụ thể một cách logic.
-
Đặc biệt phù hợp khi dịch trong lĩnh vực pháp lý, mô tả hiện trường, v.v.
Cách thực hiện
-
Khi nghe mô tả hoặc sự kiện, tưởng tượng khung cảnh đó bằng hình ảnh.
-
Có thể vẽ lại sơ đồ hoặc ghi chú bằng hình minh họa đơn giản.
-
Sau đó, dựa trên hình ảnh để diễn đạt lại nội dung.
CÓ THỂ BẠN CẦN BIẾT: 5 HOẠT ĐỘNG GIÚP RÈN LUYÊN KỸ NĂNG READING CHO MỌI ĐỘ TUỔI
Bài tập 5: Chunking – Phân nhỏ thông tin để nhớ dễ hơn
Lợi ích
-
Giảm tải bộ nhớ bằng cách chia thông tin thành từng cụm dễ xử lý.
-
Tăng hiệu quả khi xử lý các đoạn văn dài, giàu thông tin.
Cách thực hiện
-
Lấy một đoạn văn dài (~60–80 từ).
-
Tách đoạn thành các phần nhỏ (mỗi phần 10–15 từ).
-
Ghi nhớ và lặp lại từng phần một, sau đó ráp lại thành toàn bộ.
Bài tập 6: Phân tích thông điệp mơ hồ – Rèn kỹ năng tinh chỉnh
Lợi ích
-
Giúp phiên dịch viên phát hiện lỗi ngữ nghĩa hoặc liên kết logic.
-
Rèn khả năng chỉnh sửa thông điệp sao cho rõ ràng và chuẩn xác.
Cách thực hiện
-
Nghe một đoạn văn có yếu tố mơ hồ (ví dụ: không rõ đại từ “he” chỉ ai).
-
Xác định điểm không rõ ràng và đề xuất cách sửa.
-
Thực hành tái diễn đạt nội dung theo hướng rõ nghĩa hơn.
Bài tập 7: Ghi nhớ nội dung trái chiều – Vượt qua thiên kiến cá nhân
Lợi ích
-
Tăng khả năng trung lập hóa tư duy khi dịch các nội dung gây tranh cãi.
-
Giúp tránh phiên dịch thiên lệch do cảm xúc cá nhân.
Cách thực hiện
-
Chọn một văn bản thể hiện quan điểm bạn không đồng ý.
-
Tóm tắt lại quan điểm đó một cách khách quan, sau đó shadowing lại.
-
Lặp lại cho nhiều góc nhìn để rèn tính công bằng trong phiên dịch.
Trở thành giáo viên Tiếng Anh chuyên nghiệp với khóa đào tạo từ Horizon TESOL
Nội dung khóa học:
- Nền tảng Sư phạm và các phương pháp giảng dạy từ cổ điển đến hiện đại
- Kỹ thuật đứng lớp và làm chủ lớp học, sử dụng hiệu quả các giáo cụ trong lớp
- Xây dựng Lesson Plan bài bản bằng cách ứng dụng công nghệ AI
- Xây dựng phong thái đứng lớp chuyên nghiệp
- Kho tàng trò chơi cho mọi đối tượng học viên
- Mở rộng nghiên cứu chuyên sâu trong lĩnh vực giảng dạy, đủ nền tảng để học thạc sĩ TESOL trong tương lai
TÌM HIỂU NGAY: KHÓA HỌC TESOL DIPLOMA 120H THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ
Điểm nổi bật của khóa học:
- Được giảng dạy bởi đội ngũ Thạc sĩ, Tiến sĩ giáo dục có trên 10 năm kinh nghiệm giảng dạy
- Chương trình học bài bản, xây dựng theo chuẩn TESOL International Framework
- Có học phần KIẾN TẬP kéo dài 30H tại các trung tâm Anh ngữ uy tín là đối tác của Horizon TESOL
- Cộng đồng học viên Horizon TESOL Alumni 1000 thành viên – nơi chia sẻ kiến thức giảng dạy và cơ hội việc làm
Đối tượng tham gia khóa học:
- Sinh viên hoặc đã tốt nghiệp chuyên ngành tiếng Anh
- Người có nền tảng tiếng Anh vững chắc
- Người đang làm việc trong lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh
- Người trái ngành mong muốn chuyển sang giảng dạy Tiếng Anh nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu
- Giáo viên đã đi dạy lâu năm cần bổ sung kiến thức và các phương pháp giảng dạy hiện đại
- Giáo viên đã đi dạy nhưng chưa có chứng chỉ Sư phạm để thăng tiến lên các vị trí cao hơn
- Người đang mong muốn học lên Thạc sĩ TESOL trong tương lai
Lược dịch từ nguồn: https://smartidiom.pt/en/9-exercises-to-improve-short-term-memory-while-interpreting/
Bài viết liên quan